Dlaczego buraki pomagają w anemii?
Buraki są cennym produktem w diecie osób z anemią z kilku powodów:
- Zawierają żelazo – choć nie są jego najbogatszym źródłem, to żelazo z buraków jest stosunkowo dobrze przyswajalne
- Są bogate w kwas foliowy (witaminę B9), niezbędny do produkcji czerwonych krwinek
- Zawierają betaninę – naturalny barwnik o właściwościach przeciwutleniających, który wspiera zdrowie komórek krwi
- Dostarczają witaminy C, która znacząco zwiększa przyswajalność żelaza z innych produktów
- Zawierają miedź i mangan – minerały aktywnie wspierające transport żelaza w organizmie i jego wbudowywanie w strukturę hemoglobiny
Pamiętaj: Samo jedzenie buraków nie wyleczy anemii. Buraki powinny być częścią zbilansowanej diety bogatej w żelazo i inne składniki odżywcze wspierające krwiotworzenie. W przypadku zdiagnozowanej anemii zawsze stosuj się do zaleceń lekarza.
Jak przygotować buraki, by zachowały najwięcej wartości odżywczych?
Sposób przygotowania buraków ma kluczowe znaczenie dla zachowania ich właściwości zdrowotnych:
1. Pieczone buraki – zachowują najwięcej składników odżywczych. Umyj buraki, zawiń w folię aluminiową i piecz w temperaturze 180°C przez około 45-60 minut (w zależności od wielkości). Pieczenie pozwala zachować intensywny smak i maksimum składników mineralnych.
2. Gotowane buraki – gotuj w skórce, w małej ilości wody przez około 30-45 minut. Dzięki gotowaniu w skórce zachowasz więcej składników odżywczych. Po ugotowaniu skórka łatwo odejdzie pod zimną wodą.
3. Surowe buraki – zawierają najwięcej enzymów i witamin. Możesz je zetrzeć na tarce i dodać do sałatek lub wycisnąć z nich sok. Surowe buraki dostarczają maksimum składników bioaktywnych wspierających krwiotworzenie.
Ważne: Nie obieraj buraków przed gotowaniem lub pieczeniem. Skórka chroni składniki odżywcze przed wypłukaniem i utratą podczas obróbki termicznej.
Sok z buraka – naturalny sposób na poprawę morfologii
Sok z buraka to jeden z najskuteczniejszych sposobów wykorzystania właściwości tego warzywa w walce z anemią:
- Zawiera skoncentrowane składniki odżywcze w łatwo przyswajalnej formie
- Wspomaga produkcję czerwonych krwinek dzięki wysokiej zawartości kwasu foliowego
- Zwiększa poziom hemoglobiny poprzez dostarczenie żelaza i składników wspomagających jego przyswajanie
- Poprawia ogólne parametry morfologii krwi dzięki kompleksowemu działaniu zawartych w nim związków
Przepis na sok z buraka wspierający leczenie anemii
Składniki:
– 2 średnie buraki
– 1 jabłko (najlepiej kwaśne, dla zwiększenia przyswajalności żelaza)
– 1 mały kawałek imbiru (wielkości kciuka)
– 1/2 cytryny
– Opcjonalnie: 1 marchewka (dodatkowe źródło beta-karotenu)
Przygotowanie:
1. Dokładnie umyj wszystkie składniki.
2. Pokrój buraki i jabłko na mniejsze kawałki.
3. Przepuść wszystkie składniki przez wyciskarkę do soków lub sokowirówkę.
4. Wyciśnij sok z cytryny i dodaj do przygotowanego soku.
5. Wymieszaj i wypij od razu po przygotowaniu, aby zachować maksimum wartości odżywczych.
Wskazówka: Pij sok z buraka na czczo, 30 minut przed posiłkiem, aby organizm mógł lepiej przyswoić zawarte w nim składniki. Rozpocznij od małych porcji (około 50 ml) i stopniowo zwiększaj ilość do 150-200 ml dziennie. Regularne spożywanie soku przyniesie najlepsze efekty.
Codzienne sposoby włączenia buraków do diety
Aby czerpać korzyści z właściwości buraków, warto włączyć je do codziennego jadłospisu na różne sposoby:
1. Sałatka z pieczonych buraków – połącz pieczone buraki z rukolą, orzechami włoskimi i kozim serem. Dodaj oliwę z oliwek i sok z cytryny. To doskonałe połączenie składników wspierających krwiotworzenie.
2. Koktajl burakowy – zmiksuj ugotowanego buraka z bananem, garścią jagód i łyżką miodu. Taki koktajl dostarcza nie tylko żelaza, ale także przeciwutleniaczy i naturalnych cukrów dających energię.
3. Barszcz czerwony – tradycyjny barszcz to nie tylko smaczna zupa, ale też źródło cennych składników odżywczych. Wzbogać go dodatkiem fasolki i natki pietruszki dla zwiększenia wartości odżywczej.
4. Hummus burakowy – dodaj ugotowanego i zmiksowanego buraka do tradycyjnego hummusu z ciecierzycy. Połączenie roślinnego białka z ciecierzycy i składników buraka tworzy doskonałą kompozycję dla osób z anemią.
5. Surówka z buraków – zetrzyj surowego buraka, dodaj startą marchew, jabłko, sok z cytryny i oliwę z oliwek. Taka surówka zachowuje maksimum enzymów i witamin.
Produkty, które warto łączyć z burakami dla lepszych efektów
Aby zwiększyć przyswajalność żelaza z buraków i innych produktów roślinnych, łącz je z:
- Produktami bogatymi w witaminę C (cytrusy, papryka, natka pietruszki) – zwiększają wchłanianie żelaza nawet o 30%, co jest kluczowe przy anemii
- Fermentowanymi produktami mlecznymi (kefir, jogurt naturalny) – zawierają probiotyki wspierające wchłanianie składników odżywczych i poprawiające funkcjonowanie przewodu pokarmowego
- Tłuszczami roślinnymi (oliwa z oliwek, olej lniany) – pomagają w przyswajaniu witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i wspierają ogólne zdrowie komórek
- Nasionami (dynia, słonecznik, sezam) – dostarczają dodatkowej porcji żelaza, magnezu i innych minerałów wzmacniających efekt terapeutyczny
Unikaj picia kawy i herbaty podczas posiłków zawierających buraki i inne źródła żelaza – taniny zawarte w tych napojach utrudniają wchłanianie żelaza, zmniejszając skuteczność diety przeciwanemicznej.
Jak monitorować efekty diety bogatej w buraki?
Włączenie buraków do diety może przynieść pozytywne rezultaty, ale ważne jest, aby systematycznie monitorować swój stan zdrowia:
1. Wykonuj regularne badania morfologii krwi (co 1-3 miesiące, zgodnie z zaleceniami lekarza).
2. Zwracaj szczególną uwagę na poziom:
– Hemoglobiny – główny wskaźnik anemii
– Hematokrytu – objętościowy udział czerwonych krwinek we krwi
– Liczby czerwonych krwinek – ich niedobór jest charakterystyczny dla anemii
– Ferrytyny – wskaźnik zapasów żelaza w organizmie, często obniżony przed wystąpieniem objawów anemii
3. Obserwuj swoje samopoczucie – zwiększenie energii, mniejsze zmęczenie i poprawa kolorytu skóry mogą świadczyć o poprawie parametrów krwi.
4. Prowadź dziennik diety i samopoczucia, aby łatwiej zauważyć korelacje między spożywanymi produktami a swoim stanem. Zapisuj, kiedy i w jakiej formie spożywasz buraki oraz jak się czujesz w kolejnych dniach.
Uwaga: Niektóre osoby mogą zauważyć czerwone zabarwienie moczu po spożyciu buraków. Jest to normalne zjawisko zwane „betanurią” i nie stanowi powodu do niepokoju. Wynika ono z obecności naturalnych barwników, które nie są w pełni metabolizowane przez organizm.
Systematyczne włączanie buraków do diety, w połączeniu z innymi produktami bogatymi w żelazo i składniki krwiotwórcze, może znacząco przyczynić się do poprawy morfologii krwi i poziomu hemoglobiny. Efekty są najbardziej widoczne przy regularnym, długotrwałym stosowaniu takiej diety. Pamiętaj jednak, że w przypadku zdiagnozowanej anemii, dieta powinna być uzupełnieniem leczenia zaleconego przez lekarza, a nie jego zamiennikiem. Konsultuj się regularnie ze specjalistą, który dostosuje zalecenia do Twoich indywidualnych potrzeb i postępów w leczeniu.