Korzeń pietruszki to nie tylko popularne warzywo w polskiej kuchni, ale także prawdziwa skarbnica cennych składników odżywczych. Wyróżnia się szczególnie wysoką zawartością witaminy C oraz żelaza, co czyni go niezwykle wartościowym elementem zdrowej diety. Przyjrzyjmy się bliżej właściwościom tego niepozornego warzywa, które od wieków znajduje zastosowanie zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej.
Wartość odżywcza korzenia pietruszki
Korzeń pietruszki (Petroselinum crispum) to prawdziwa bomba witaminowa przy stosunkowo niskiej kaloryczności. W 100 g surowego korzenia pietruszki znajduje się zaledwie około 36 kcal, co czyni go idealnym składnikiem diet redukcyjnych i zdrowego odżywiania.
Najważniejsze składniki odżywcze korzenia pietruszki w 100 g to:
- Witamina C: 36-40 mg (blisko 50% dziennego zapotrzebowania)
- Żelazo: 3-3,6 mg (około 20-25% dziennego zapotrzebowania)
- Potas: 380-400 mg (wspierający pracę układu nerwowego i mięśni)
- Wapń: 35-40 mg (kluczowy dla zdrowia kości)
- Magnez: 20-25 mg (niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu)
- Błonnik pokarmowy: 4-5 g (wspomagający trawienie)
Oprócz wymienionych składników, korzeń pietruszki zawiera również witaminy z grupy B, witaminę E, fosfor oraz olejki eteryczne nadające mu charakterystyczny aromat i właściwości lecznicze.
Bogactwo witaminy C w korzeniu pietruszki
Korzeń pietruszki jest jednym z najbogatszych w witaminę C warzyw korzeniowych dostępnych w naszej strefie klimatycznej. Zawartość tej witaminy w 100 g świeżego korzenia wynosi około 36-40 mg, co stanowi niemal połowę dziennego zapotrzebowania dla osoby dorosłej.
Warto wiedzieć, że korzeń pietruszki zawiera więcej witaminy C niż popularna cytryna w przeliczeniu na tę samą ilość produktu!
Witamina C pełni w organizmie wiele istotnych funkcji:
- Wzmacnia układ odpornościowy, chroniąc przed infekcjami
- Działa jako silny przeciwutleniacz, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym
- Wspomaga przyswajanie żelaza niehemowego (roślinnego)
- Uczestniczy w produkcji kolagenu, wspierając zdrowie skóry, kości i naczyń krwionośnych
- Przyspiesza procesy regeneracyjne i gojenie ran
Co ważne, witamina C jest wrażliwa na obróbkę termiczną, dlatego aby zachować jej maksymalną ilość, warto spożywać korzeń pietruszki na surowo lub poddawać go krótkiej obróbce termicznej, takiej jak blanszowanie czy gotowanie na parze.
Znaczenie żelaza w korzeniu pietruszki
Kolejnym cennym składnikiem korzenia pietruszki jest żelazo, którego zawartość wynosi około 3-3,6 mg na 100 g produktu. To istotny mikroelement, szczególnie dla osób narażonych na niedobory żelaza, takich jak kobiety w wieku rozrodczym, wegetarianie czy weganie.
Żelazo w korzeniu pietruszki występuje w formie niehemowej (roślinnej), której przyswajanie jest wspomagane przez zawartą w tym samym warzywie witaminę C. Jest to doskonały przykład naturalnej synergii składników odżywczych, dzięki czemu korzeń pietruszki stanowi cenne źródło tego pierwiastka.
Funkcje żelaza w organizmie:
- Transport tlenu w organizmie jako składnik hemoglobiny
- Udział w procesach energetycznych komórek
- Wspomaganie funkcji układu odpornościowego
- Uczestnictwo w syntezie DNA
- Wspieranie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego
Prozdrowotne właściwości korzenia pietruszki
Dzięki bogactwu składników odżywczych, korzeń pietruszki wykazuje liczne właściwości prozdrowotne, które doceniano już w medycynie ludowej:
Działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające
Zawarte w korzeniu pietruszki flawonoidy, witamina C i E działają jako przeciwutleniacze, neutralizując wolne rodniki i chroniąc komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Substancje te wykazują również działanie przeciwzapalne, co może pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych w organizmie i wspieraniu ogólnego zdrowia.
Wspomaganie układu moczowego
Korzeń pietruszki ma silne właściwości moczopędne, co może wspierać pracę nerek i ułatwiać usuwanie nadmiaru płynów z organizmu. Jest tradycyjnie stosowany przy infekcjach dróg moczowych oraz jako środek wspomagający przy obrzękach. Regularne spożywanie pietruszki może pomóc w naturalnym oczyszczaniu organizmu z toksyn.
Wpływ na układ krwionośny
Dzięki zawartości żelaza i witaminy C, korzeń pietruszki wspomaga produkcję czerwonych krwinek i zapobiega anemii. Potas zawarty w pietruszce pomaga regulować ciśnienie krwi, a flawonoidy mogą wpływać korzystnie na elastyczność naczyń krwionośnych, zmniejszając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Praktyczne zastosowanie korzenia pietruszki w kuchni
Korzeń pietruszki jest niezwykle wszechstronnym warzywem, które można wykorzystać na wiele kreatywnych sposobów:
- Surowy korzeń pietruszki – doskonały dodatek do surówek i soków warzywnych, zachowujący maksimum witaminy C. Można go zetrzeć i połączyć z marchewką, jabłkiem i odrobiną cytryny.
- Gotowany – klasyczny składnik zup, wywarów i bulionów, nadający im charakterystyczny aromat i głębię smaku.
- Pieczony – jako alternatywa dla frytek lub dodatek do pieczonych mięs. Wystarczy pokroić w słupki, skropić oliwą, doprawić i piec do złotego koloru.
- Duszony – jako składnik gulaszów i potrawek, gdzie doskonale komponuje się z innymi warzywami korzeniowymi.
- Puree z pietruszki – zdrowy zamiennik ziemniaczanego puree, o delikatnym, lekko słodkawym smaku.
Czy można jeść surową pietruszkę? Zdecydowanie tak! Surowy korzeń pietruszki jest nie tylko jadalny, ale także najbogatszy w witaminę C. Można go zetrzeć na tarce i dodać do surówek lub przygotować z niego zdrowy sok w połączeniu z jabłkiem i marchewką.
Korzeń pietruszki to niedoceniane często warzywo o wyjątkowych właściwościach odżywczych. Jego bogactwo witaminy C i żelaza, w połączeniu z niską kalorycznością, czyni go idealnym składnikiem zdrowej, zbilansowanej diety. Warto włączyć to warzywo do codziennego jadłospisu, korzystając z jego dobroczynnego wpływu na organizm i ciesząc się jego charakterystycznym, aromatycznym smakiem. Niezależnie od tego, czy dodasz go do zupy, upieczesz jako zdrową przekąskę, czy zmiksujeszdo soku – korzeń pietruszki zawsze wzbogaci twoją dietę o cenne składniki odżywcze.